Chi-Sao / Wing-Chun Baston Elleri
Chi-Sao, bir diğer deyişle “yapışan kollar” ya da “baston eller” çalışması, Wing-Chun sisteminin en önemli egitimlerindendir. Bir çok Kung-Fu sistemin bu çalışmayı kullansa da, Chi-Sao en yaygın biçimde Wing-Chun sisteminde çalışılmaktadır.
Chi-Sao, kollardaki hisleri ve hassasiyeti artırmak için yapılan bir seri kombinasyonu içinde bulundurur. Bir temas sırasında gelen saldırının gücünü, hızını ve yönünü tesbit eden Chi-Sao bu sayede uygulayan kişinin rakibe karşı geliştirmesi gereken savunma ve saldırıyı belirlemesine yardım eder. Uzun ve zahmetli bir çalışma döneminden sonra Wing-Chun öğrencileri Chi-Sao’nun doğasını ve kendilerine sağladığı o eşsiz gücü farkeder ve el tekniklerini geliştirmek için sürekli baston eller çalışması yaparlar. Bu çalışmanın önemini egzersizlerde sıkça kullanılan en temel el teknikleri de ortaya koyar: Tan Sao, Bong Sao, ve Fook Sao.
Çalışmalar sırasında hem zamanlama adına hem de tekniklerin doğru kullanımları adına bir çok eksiğimizi ve/ya da güçlü noktalarımızı farketmemize yarayan Chi-Sao, hislerimizi geliştirmenin yanısıra rakibimizin ve kendimizin doğru açıları yakalayabilmemizi sağlar. Bu sayede Chi-Sao hem kollarımızı daha etkili kullanabilmemize imkan verir hem de temel prensiplerimizden Chung-Sien’e sadık kalındığında elde edilen avantajları görebilmemiz için sayısız varyasyonlar tecrübe etmemizi sağlar.
Çalışmalarda temas esastır. Rakibin temasıyla birlikte ona yapışan kollar her harekete – küçücük bir yön değişimine bile reaksiyon göstermeyi öğrenir. Temasın kaybedilmemesi için zamanla gelişecek olan sezgiler ve beden hakimiyeti kullanılır. İç güç (Chi) kollarımızla birlikte bize yol gösterir ve böylece “rakiple bir bütün olur, onun her hareketini önceden ya da anında sezebiliriz”. Bu çalışmalarda rakibin kendi gücünü ve devinimlerini ondan ödünç alır ve ona karşı kullanırız; doğan açık kapılardan onun devinimleri ve akışına yapışarak girer ve merkez savunma ve saldırı çizgisini dağıtırız.
Gergin kollar Chi-Sao çalışmasında başarısızlık getirecektir. Sertlik akışın dışında kalmak ya da teması keskin hareketlerden dolayi kaybetmek anlamına gelecektir. Aksine rahat, gevşemiş bir temas bizi de rakibin doğal akışına dahil edecek ve onunla akarak takibi kolaylaştıracaktır.
Birinci derece Wing-Chun çalışmalarında Dan-Chi-Sao-1 ve Dan-Chi-Sao-2 (tek yapışan kollar) ile başlanan Chi-Sao egzersizleri daha sonraları İleri Dan-Chi-Sao set egzersizleri ve Sheung-Chi-Sao (çiftli yapışan kollar) temel ve ileri temas çalışmalarıyla devam eden eğitim sonrasında ileri Chi-Sao çalışmalarıyla süreklilik kazanır. Usta Wing-Chun çalışanları bir süre sonra kademeli olarak kapalı gözlü Chi-Sao (Bong-An-Chi-Sao) egzersizleriyle hislerini en ileri sevyeye ulaştırırlar.